Η µείωση των εκποµπών αέριων ρύπων αποτελεί προτεραιότητα για το σύνολο της αυτοκινητοβιοµηχανίας. Τα συστήµατα stop-start έχουν αποδειχθεί ένας αποδοτικός τρόπος για τον περιορισµό της κατανάλωσης και, κατά συνέπεια, των εκποµπών ρύπων.
Το σύστηµα stop-start σταµατά και ξεκινά αυτόµατα τον κινητήρα του αυτοκινήτου υπό ορισµένες συνθήκες. Θέτοντας τον κινητήρα εκτός λειτουργίας όταν αυτή δεν είναι απαραίτητη. Η τεχνολογία stop-start µπορεί να συµβάλει σηµαντικά στην εξοικονόµηση καυσίµου, µειώνοντας ταυτόχρονα και τις εκποµπές αερίων του θερµοκηπίου. Το σύστηµα stop-start λειτουργεί αυτόµατα, χωρίς την παρέµβαση του οδηγού. “Έξυπνοι” αισθητήρες επιτηρούν τα συστήµατα του αυτοκινήτου και της µπαταρίας, επανεκκινώντας τον κινητήρα όταν χρειάζεται. Αυτό βοηθά στη µεγιστοποίηση της συχνότητας, αλλά και της διάρκειας που ο κινητήρας θα παραµείνει εκτός λειτουργίας σε κυκλοφοριακή συνθήκη.
Υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες η ηλεκτρονική µονάδα ελέγχου του κινητήρα απενεργοποιεί τη λειτουργία stop-start λόγω των περιστάσεων. Αυτές οι περιπτώσεις περιλαµβάνουν τις ακόλουθες καταστάσεις:
- Οι ακραία υψηλές ή χαμηλές θερμοκρασίες μπορούν να επηρεάσουν την απόδοση της μπαταρίας. Σε πολύ κρύο καιρό, η μπαταρία μπορεί να μην έχει επαρκή φόρτιση, ενώ σε φάση πολύ αυξημένων θερμοκρασιών, η δυνατότητα της μπαταρίας να δέχεται φορτίο μπορεί να μειωθεί. Τα πρώτα συστήματα stop-start που χρησιμοποιήθηκαν στην αγορά λειτουργούσαν σε θερμοκρασία περιβάλλοντος άνω των +3 βαθμών Κελσίου, ανάλογα με τον κατασκευαστή του αυτοκινήτου. Σήμερα, τα σύγχρονα συστήματα λειτουργούν μέχρι και σε θερμοκρασίες -5 έως -10 βαθμών Κελσίου, περίπου, αν και όχι κάτω από αυτή την τιμή (κυρίως για λόγους προστασίας της μπαταρίας). Επίσης το σύστημα δεν ενεργοποιείται όταν δεν έχει επιτευχθεί η επιλεγμένη (μέσω του κλιματισμού) θερμοκρασία στο χώρο επιβατών.
- Στα πρώτα χιλιόμετρα από κάθε διαδρομή καθώς βρίσκεται σε εξέλιξη διαγνωστικός έλεγχος.
- Κατά την “αναγέννηση” του φίλτρου σωματιδίων (DPF), που μπορεί να διαρκέσει έως και 40 λεπτά. Σε αυτή την κατάσταση οι στροφές του κινητήρα αυξάνονται και ο ψεκασμός καθυστερεί για να αυξηθεί σημαντικά η θερμοκρασία των καυσαερίων.
- Κατά την οδήγηση σε δρόμους με μεγάλη κλίση.
- Σε περίπτωση που η ηλεκτρονική μονάδα έχει εντοπίσει κακή λειτουργία, ή έχει καταγραφεί κωδικός βλάβης που έχει σχέση με κλιματισμό, σύστημα ABS, θερμαινόμενο παρμπρίζ, πεντάλ του συμπλέκτη ή αισθητήρα μπαταρίας.
- Και, ανάλογα με τον κατασκευαστή, σε φάση παρκαρίσματος, όταν δεν είναι δεμένες οι ζώνες ασφαλείας, με ανοικτές πόρτες ή σε περιπτώσεις ρυμούλκησης.
H λειτουργία του συστήµατος εξαρτάται από τις πληροφορίες πολλών αισθητήρων για να καθορίσει πότε είναι κατάλληλες οι συνθήκες για αυτόµατη διακοπή και επακόλουθη επανεκκίνηση. Σ’ αυτούς περιλαµβάνονται αισθητήρες που ελέγχουν παραµέτρους όπως η ταχύτητα του οχήµατος, η θέση του πεντάλ του φρένου, η γωνία διεύθυνσης και η θερµοκρασία του κινητήρα. Αν και ορισµένοι οδηγοί δεν επιθυµούν τη λειτουργία του συστήµατος, αυτό δεν µπορεί να απενεργοποιηθεί µόνιµα παρά µόνο προσωρινά, πατώντας απλά ένα κουµπί (ή επιλέγοντας την απενεργοποίηση από την οθόνη πολλαπλών λειτουργιών). Ωστόσο, το σύστηµα ενεργοποιείται ξανά αυτόµατα την επόµενη φορά που θα τεθεί σε λειτουργία ο κινητήρας µέσω του κλειδιού ή του κουµπιού εκκίνησης. Το σύστηµα stop-start µπορεί να απενεργοποιηθεί οριστικά µε επανακωδικοποίηση, αλλά κάτι τέτοιο είναι παράνοµο. Τέλος, σε κάποια αυτοκίνητα το σύστηµα stop-start απενεργοποιείται αυτόµατα όταν επιλέγεται το mode σπορ οδήγησης (Sport ή/και Race).
Διαχείριση μπαταρίας
Η μπαταρία παίζει καθοριστικό ρόλο στη λειτουργικότητα του συστήματος stop-start. Δεδομένου ότι το σύστημα βασίζεται στην μπαταρία για την επανεκκίνηση του κινητήρα μετά από αυτόματη διακοπή λειτουργίας, μια αδύναμη ή γερασμένη μπαταρία μπορεί να μην έχει επαρκή φόρτιση για να υποστηρίξει συχνές επανεκκινήσεις του κινητήρα.
Τα σύγχρονα οχήματα διαθέτουν σύστημα διαχείρισης ενέργειας μπαταρίας (BEM) ή σύστημα διαχείρισης μπαταρίας (BMS), που χρησιμοποιεί αισθητήρες για να παρακολουθεί μία ή περισσότερες μπαταρίες. Τα συστήματα αυτά έχουν τη δυνατότητα να απενεργοποιούν κατά “βούληση” το stop-start, αφού η κορυφαία προτεραιότητα για οποιαδήποτε μπαταρία είναι η εκκίνηση του κινητήρα. Σε περίπτωση που η μπαταρία έχει χαμηλή φόρτιση, το Σύστημα Διαχείρισης Μπαταρίας απενεργοποιεί τη λειτουργία stop-start, ακριβώς γιατί αξιολογεί την επόμενη επαννεκίνηση ως πιο σημαντική. Ένας παρόμοιος προστατευτικός μηχανισμός λειτουργεί σε περιπτώσεις όπως:
- Έχει τοποθετηθεί μπαταρία ακατάλληλης τεχνολογίας, η οποία μπορεί να προσφέρει μόνο μικρό αριθμό κύκλων φόρτισης.
- Όταν η εξωτερική θερμοκρασία είναι πολύ υψηλή ή πολύ χαμηλή και η μπαταρία χρειάζεται υπερβολική ισχύ.
- Η θερμοκρασία του κινητήρα είναι πολύ υψηλή ή πολύ χαμηλή. Εάν ο κινητήρας δεν έχει φτάσει στην θερμοκρασία λειτουργίας η διακοπή λειτουργίας του επιδεινώνει την κατάσταση. Στην αντίθετη περίπτωση, εάν ο κινητήρας έχει ζεσταθεί πολύ, πρέπει να ψύχεται από τον ανεμιστήρα του ψυγείου επειδή η ροή αέρα δεν είναι επαρκής. Οι αυξημένες ενεργειακές του ανάγκες, καθιστούν απαραίτητη την απενεργοποίηση του stop-start.
- Μια ακόμη αιτία είναι η αντικατάσταση της μπαταρίας από μια νέα, που όμως δεν καταχωρήθηκε σωστά από το διαγνωστικό μηχάνημα. Για παράδειγμα, εάν η τεχνολογία ή η χωρητικότητα της μπαταρίας δεν έχουν ενημερωθεί σωστά, το Σύστημα Διαχείρισης Μπαταρίας δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει τον σωστό αλγόριθμο. Εάν δεν έχει ενημερωθεί η ηλεκτρονική μονάδα ελέγχου για την αλλαγή της μπαταρίας με καινούργια, το ίδιο σύστημα διαπιστώνει ασυμβατότητες και προχωρά σε διαχείριση βλάβης, θέτοντας το σύστημα stop-start εκτός λειτουργίας.
Σειρά ελέγχων
Το σύστημα stop-start είναι πολύπλοκο, με πολλά μέρη που συνεργάζονται. Εάν δεν λειτουργεί σωστά, η σειρά των ελέγχων που πρέπει να γίνουν είναι η ακόλουθη:
- Ελέγξτε την μπαταρία, καθώς αυτή είναι ο “συνήθης ύποπτος” για την κακή λειτουργία του συστήματος. Ελέγξτε ότι ο τύπος της μπαταρίας είναι αυτός που προβλέπει ο κατασκευαστής του αυτοκινήτου. Βεβαιωθείτε ότι οι συνδέσεις στους πόλους της μπαταρίας είναι σφιχτές και καθαρές και ελέγξτε το επίπεδο φόρτισης (SOC).
- Ελέγξτε για κωδικούς βλάβης στην ηλεκτρονική μονάδα ελέγχου με την βοήθεια ενός διαγνωστικού εργαλείου.
- Βεβαιωθείτε ότι το λογισμικό είναι ενημερωμένο και εγκαταστήστε τις πιο πρόσφατες ενημερώσεις αφού ένα μη επικαιροποιημένο λογισμικό της μονάδας ελέγχου μπορεί να είναι η αιτία της βλάβης.
- Πραγματοποιήστε επαναφορά του συστήματος με αποσύνδεση της μπαταρίας για 15 λεπτά. Αυτό θα επαναφέρει τις default ρυθμίσεις του συστήματος και ενδεχομένως να επιλύσει τυχόν προβλήματα.
